رفع ضایعات پوستی به روش کرایوتراپی
کرایوتراپی چیست ؟
کرایوتراپی با یخ چگونه است ؟
کرایوتراپی یا کرایوسرجری، یکی از روش‌های رایج برای درمان ضایعات پوستی است که می‌تواند به صورت سرپایی انجام شود. این روش بر مبنای تخریب سلول‌های هدف با سرد کردن ناگهانی آن‌ها پایه ریزی شده است و برای طیف وسیعی از مشکلات پوستی کاربرد دارد. در بسیاری از موارد، کرایوتراپی یک ضایعه باید چند نوبت انجام شود تا نتیجه‌ی مطلوب حاصل شود.
موارد کاربرد
1) تغییر رنگ پوست (پیگمانتاسیون ها): مانند لک‌های ناشی از آفتاب و لنتیگو
2) برخی ضایعات پیش بدخیمی: مانند کراتوز آکتینیک
تذکر: استفاده از کرایو در درمان خال‌های ملانوسیتیک که ضایعات پیش سرطانی محسوب می شوند، ممنوع است زیرا تغییرات داخل سلولی حاصله، تمایل به بدخیمی این ضایعات را تسریع و تسهیل می نماید.
3) ضایعات عروقی مانند: انواع همانژیوم‌ها از جمله سارکوم کاپوزی
4) برخی ضایعات ویروسی مثل زگیل و مولوسکوم کنتاژیوزوم
5) کیست‌ها و ضایعات توموری خوش خیم مانند: میلیا، زائده‌های گوشتی (skin tag) و کراتوز سباسه
6) اسکارهای هیپرتروفیک و کلوئیدها
مکانیسم اثر
در این پروسه‌ی درمانی از نیتروژن مایع و به میزان کمتر اکسیژن و هیدروژن مایع (با دمای زیر صفر) استفاده میشود.
مکانیسم کرایوتراپی را در 3 فاز می توان تشریح کرد:
فاز اول، فاز انتقال حرارت: رایج‌ترین ماده مورد استفاده در کرایو، نیتروژن مایع است که نقطه جوشی معادل 196- درجه سانتی گراد دارد و با استفاده از آن بر روی ضایعه یک فاز انتقال حرارت سریع از پوست به مایع فریز کننده اتفاق افتاده و مقدمات تخریب سلولی در محل ضایعه فراهم می شود.
فاز دوم، فاز تخریب سلولی: فریز ضایعه به سبب شرایط هیپراسمتیک داخل سلولی، تخریب ناگهانی و سریع سلولی را به دنبال دارد. مطالعات نشان داده است که پس از یک تخریب سریع، توانایی تولید کلاژن فیبروبلاست‌ها به حداقل می رسد و این، موجبات درمان ضایعاتی نظیر کلوئیدها را به بهترین وجه فراهم می کند.
فاز سوم، فاز التهابی: این التهاب با قرمزی همراه است و پاسخ طبیعی به فرایند مرگ سلولی می باشد. عدم کنترل مناسب این فاز می‌تواند منجر به تشکیل تاول و درنهایت اسکار شود.
عوارض جانبی
1) عوارض حاد: شامل: سردرد، تاول و درد در محل ضایعه که به خصوص در مورد کلوئیدها بسیار شدید است.
2) عوارض تاخیری: شامل خونریزی، عفونت و تشکیل بیش از حد بافت ترمیمی (گرانولاسیون) است.
3) عوارض دائمی: آلوپسی (از بین رفتن دائمی فولیکول‌های مو)، آتروفی و تحلیل پوست، اسکار دائمی، و کم رنگ شدن محل ضایعه (هیپوپیگمانتاسیون) که ضایعه‌ی اخیر در افرادی با پوست تیره شایع تر است.
موارد منع مصرف
منع مصرف نسبی: عدم تحمل سرما، سابقه‌ی کهیر سرما، کرایوگلوبینمی (نوعی ناهنجاری خونی)، سابقه‌ی سندرم رینود، هر بیماری که در آن سطح بالای کرایوگلوبولین وجود دارد (مثل کولیت اولسروز فعال، بیماری کلاژن واسکولار شدید و فعال)، و در ضایعات پوستی اطراف چشم.
منع مصرف مطلق: حساسیت شناخته شده یا واکنش های ناخواسته مهم نسبت به کرایوتراپی ، بیمارانی که احتمال هیپوپیگمانتاسیون را قبول نمی‌کنند، برخی بدخیمی ها (ملانوم و کارسینوم سلول‌های سنگفرشی)، ضایعاتی که در مناطق با خونرسانی ضعیف واقع شده‌اند، و ضایعاتی که نیاز به بیوپسی برای تشخیص دارند.
موارد احتیاط
در افراد مسن و کودکان: به علت احتمال بیشتر تشکیل تاول و اسکار
افراد دیابتی: به علت احتمال عدم ترمیم مناسب و ایجاد زخم پس از انجام کرایوتراپی
افراد با پوست تیره: به علت احتمال تغییر رنگ محل ضایعه (هیپوپیگمانتاسیون)
پوست آسیب دیده (بر اثر آفتاب، استفاده موضعی از کورتیکواستروئیدها و ...): به علت افزایش خطر تشکیل تاول و نکروز
بارداری: به علت افزایش کرایوگلوبولین‌ها و خطر پاسخ بیش از حد به کرایوتراپی
نواحی اطراف اعصاب: به علت خطر نوروپاتی محیطی
کرایوتراپی در اصفهان
از دیگر خدمات کلینیک دکتر مسلمیکرایوتراپی، بوتاکس، کاشت مو و لیزر موهای زائد اصفهان است.